Hukuk Cemiyeti

🛫 UÇUŞ HUKUKU: Gökyüzünün Hukukla Yazılmış Kuralları

📌 Aranma Hedefleri (SEO Başlıkları):

"Uçuş hukuku nedir?"
"Yolcu hakları nelerdir?"
"Uçak kazasında sorumluluk kimindir?"
"SHGM, ICAO, IATA nedir?"
"Havacılıkta ceza ve tazminat hukuku 2025"

✈️ GİRİŞ: Göklerde Bile Hukuk Vardır

Uçak havalandığı anda sadece yerçekimine değil, uluslararası hukuk kurallarına da tabi olur.
Bir yolcunun bagajı kaybolduğunda, rötar olduğunda ya da uçuş iptal edildiğinde;
pilotun uyması gereken kurallar,
kuleyle iletişimin hukuki sorumluluğu,
uçağın başka ülkede işlediği suçların yargı yetkisi,
hepsi uçuş hukukunun alanına girer.

“Gökyüzü özgürdür ama uçuş asla kuralsız değildir.”

⚖️ UÇUŞ HUKUKU NEDİR?

Uçuş hukuku (diğer adıyla havacılık hukuku), hava taşıtlarının kullanımı, yolcu hakları, pilotların sorumluluğu, havaalanı işletmeciliği ve uçuş güvenliğine ilişkin kuralları belirleyen, uluslararası ve ulusal hukuk normlarının bir araya geldiği karma bir alandır.

📌 Hem özel hukuk (sözleşmeler, tazminat)
Hem de kamu hukuku (ceza, idare, uluslararası hukuk) kapsamındadır.

📚 UÇUŞ HUKUKUNUN KAYNAKLARI

1. Uluslararası Sözleşmeler

Chicago Sözleşmesi (1944): Uluslararası sivil havacılığın anayasası
Montreal Konvansiyonu (1999): Yolcu ve bagaj hakları
Tokyo Konvansiyonu (1963): Uçakta işlenen suçlar
Varşova Konvansiyonu (1929): Hava taşımacılığında sorumluluk

2. Ulusal Mevzuat

2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu
SHY Yönetmelikleri (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü düzenlemeleri)
Havayolu Taşıma Sözleşmeleri (Borçlar Hukuku kapsamında)

🧳 YOLCU HAKLARI – EN SIK SORULANLAR

🕰️ Rötar ve Uçuş İptalleri

📌 2 saatten fazla rötar: Yolcuya yemek ve içecek sağlanmalı.
📌 5 saati aşarsa: Yolcu ücret iadesi isteyebilir.
📌 Uçuş iptali: Güzergah değişikliği veya tam iade hakkı doğar.

💼 Bagaj Kaybı

Montreal Sözleşmesi’ne göre yaklaşık 1.500 €’ya kadar tazminat ödenebilir.
Zararın ispatı yolcuya aittir.
Kaybolan bagaj için başvuru süresi: 21 gün

🎫 Overbook (fazla bilet) satışı

Firma yolcuyu uçağa almıyorsa, tazminat + konaklama sunmak zorundadır.

🧑‍✈️ PİLOT VE UÇUŞ EKİBİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU

Pilot; hava aracı kaptanı olarak ceza ve hukuk yönünden sorumludur.
Uçuş güvenliğini tehlikeye atan manevralar, TCK kapsamında taksirli ölüme veya yaralanmaya neden olma suçu oluşturabilir.
Kabin ekibinin yolcuya yönelik kötü muamelesi, hem cezai hem idari yaptırımı doğurur.

🛬 UÇAK KAZALARINDA HUKUK

Uçak kazaları büyük trajediler olduğu kadar, karmaşık yargı süreçleriyle de dikkat çeker.

Sorumlular kim olabilir?

Havayolu şirketi (ihmal – bakım eksikliği)
Pilot (kusurlu manevra)
Hava trafik kontrolü (yanlış yönlendirme)
Üretici firma (tasarım hatası)

📌 Kazalarda SHGM, savcılık ve bazen Ulaştırma Bakanlığı soruşturma yürütür.
📌 Ölen yolcu yakınları maddi ve manevi tazminat davası açabilir.

🌐 ULUSLARARASI HAVACILIK KURUMLARI

Kurum Açıklama ICAO Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü IATA Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği EASA Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı SHGM Türkiye Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü EU261 AB Yolcu Hakları Yönetmeliği

🧠 SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

❓ Uçakta suç işlenirse hangi ülke yargılar?
➡ Genellikle uçağın tescilli olduğu ülke yargı yetkisine sahiptir (Tokyo Sözleşmesi).

❓ Rötarda şirket sorumlu değilse ne olur?
➡ Olağanüstü hallerde (hava muhalefeti, grev vs.) firmalar tazminat ödemez ama yolcuya destek vermek zorundadır.

❓ Şirket bilet iadesini reddedebilir mi?
➡ Hayır. Uçuş iptali varsa, yolcu iade ya da alternatif uçuş talep edebilir.

💼 HUKUKÇULAR İÇİN UÇUŞ HUKUKU ALANINDA FIRSATLAR

Havayolu şirketlerinde hukuk müşavirliği
Yolcu hakları davalarında avukatlık
Uluslararası havacılık sözleşmeleri danışmanlığı
Uçak leasing (kiralama) hukuku
SHGM nezdinde idari dava uzmanlığı

🎯 SON SÖZ: GÖKLERDE DE ADALET GEREKİR

Sadece kanatlarla değil, hukukun güvencesiyle uçarız.
Uçuş hukuku; sadece yolcuyu değil, uçuşun tamamını adaletle taşıma sanatıdır.

“Adaletsiz havacılık, gökyüzünde değil; belirsizliğin sisinde kaybolur.”
– Hukuk Cemiyeti

📎 KAYNAKLAR

🧷 SEO Etiketleri

#uçuşhukuku #havacılıkhukuku #yolcuhakları #pilothukuku #uçakkazası #montrealsözleşmesi #shgm #cas #hukukcemiyeti

UÇUŞ HUKUKU: Gökyüzünün Hukukla Yazılmış Kuralları