Lekelenmeme Hakkı Nedir?
Lekelenmeme Hakkı Nedir?
🛡️ Lekelenmeme Hakkı Nedir?
🧾 Soruşturma Açılmadan Suçlu Damgası Yemezsin!
🎯 Giriş: “Suçlu Değilim, Sadece Hakkımda Şikâyet Var”
Günümüzde birçok kişi, hakkında hiçbir dava veya ceza olmamasına rağmen, sadece bir şikâyet nedeniyle “suçlu gibi” muamele görebiliyor. Peki bu doğru mu?
Hayır. Çünkü hukuk devletinde herkesin sahip olduğu çok temel bir hak var: Lekelenmeme hakkı.
⚖️ Lekelenmeme Hakkı Ne Demek?
Lekelenmeme hakkı, bireyin sadece bir şikâyet ya da ihbar sebebiyle, hakkında henüz soruşturma açılmadan “suçlu gibi damgalanmamasını” sağlayan anayasal bir güvencedir.
📌 Anlamı şu:
Hiçbir delil veya yeterli şüphe yoksa;
❌ Savcılık seni durduk yere soruşturamaz.
❌ Adın karakol veya adliye kayıtlarında lekelenmiş gibi görünemez.
📚 Hukuki Dayanaklar
✅ T.C. Anayasası m.38/4
“Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar kimse suçlu sayılamaz.”
✅ Ceza Muhakemesi Kanunu m.158/6
Savcı, “soyut ve genel nitelikte” olan ihbarları doğrudan “işleme koymama” kararı verebilir.
✅ AİHM ve AYM Kararları
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi, lekelenmeme hakkını kişilik hakkının bir parçası olarak tanımaktadır.
🧠 Neden Önemlidir?
Lekelenmeme hakkı:
🛡 Masumiyet karinesini korur
🧍♂️ Bireyin toplum içindeki itibarını zedelenmekten korur
🔐 Keyfi soruşturma ve fişlemeleri önler
💼 İş yaşamı, sosyal ilişkiler ve kamusal algıyı korur
🧾 Uygulamada Ne Şekilde Korunur?
Bir kişi hakkında yapılan asılsız ya da yetersiz ihbar varsa:
Savcılık, ön değerlendirme yapar.
Eğer yeterli şüphe yoksa:
✅ “Soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar (SYOK)” verilir.Bu karar, kişinin adli siciline işlenmez.
🗂 SYOK kararı verilen dosyalar, adli sicil kayıtlarına girmez, kamuya açık şekilde görünmez.
🧭 Vatandaş Olarak Ne Yapabilirim?
✅ Hakkınızda “ihbar” olduğunu öğrendiyseniz:
Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak bilgi alabilirsiniz.
E-Devlet üzerinden UYAP sistemi ile “hakkımda soruşturma var mı?” diye kontrol edebilirsiniz.
✅ Eğer asılsız bir ihbarla karşılaştıysanız:
İhbar eden kişiye karşı iftira davası açabilirsiniz.
Savcılığa “lekelenmeme hakkımı ihlal ediyor” diyerek itiraz edebilirsiniz.
🚫 İhlal Örnekleri
Sadece bir dedikodu veya kişisel husumetle yapılan şikâyetlerin işleme alınması
Gerekli inceleme yapılmadan kişiye “şüpheli” sıfatı verilmesi
Asılsız ihbar nedeniyle işten çıkarılma
⚠️ Dikkat: Şikâyet Varsa, Suçlu Değilsin!
🔴 Unutma! Şikâyet almak, suç işlediğin anlamına gelmez.
🔴 Polis veya savcı, keyfi olarak kimse hakkında soruşturma açamaz.
🔴 Eğer delil yoksa, soruşturma açılmaz. Açılırsa da ihlal olur.
🔎 SEO Dostu Arama Başlıkları
Lekelenmeme hakkı nedir
Savcılık beni çağırmadan soruşturma başlatabilir mi
Şikâyet edildim ama suçsuzum ne olur
SYOK kararı ne demek
Hakkımda suç duyurusu var nasıl öğrenebilirim
Lekelenmeme hakkı dilekçesi
Lekelenmeme hakkı AYM kararları
🧩 Sonuç: Herkes Hakkında Şikâyet Olabilir, Herkes Suçlu Değildir
Hukuk devleti olmak, bireylerin sadece yargılamaya değil, itibarına da sahip çıkmaktır.
Lekelenmeme hakkı; adaletin, insan onuruna saygı gösterdiğinin bir kanıtıdır.
📌 www.hukukcemiyeti.com
İftira ile değil, delille konuşan bir adalet için!
🖋 Hazırlayan: Ceza Hukuku Editör Ekibi
Yorumlar (0)