HMK ve CMK’da Keşif Delili Nedir?

🧭 HMK ve CMK’da Keşif Delili Nedir?

🔎 Yerinde İnceleme Yoluyla Gerçeğe Ulaşma

www.hukukcemiyeti.com

⚖️ Giriş: Sadece Evrak Yetmez, Bazen Olay Yerine Gitmek Gerekir

Hukukta her şey kâğıt üzerinde çözülemez.
Bazı durumlarda hâkimin ya da savcının bizzat olay yerine giderek inceleme yapması gerekir.
İşte bu noktada devreye giren delil türü: Keşif delilidir.

📘 Keşif Delili Nedir?

Keşif, mahkemenin veya savcılığın; olayın geçtiği yerde, olayla ilgili şeyleri doğrudan gözlemlemesi, incelemesi ve yerinde değerlendirmesi demektir.

🔎 Keşif = Olay yerinde hukuki gözlem

🎯 Amaç: Hakimin/savcının olay hakkında doğrudan fikir sahibi olması

🏛️ HMK'da Keşif (Hukuk Yargılamasında)

📜 Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m.288-292

📌 Ne zaman yapılır?

✅ Eserin niteliği, yer veya eşyanın durumunun bizzat görülmesi gerekiyorsa
✅ Teknik bir gözlem ya da ölçüm yapılacaksa
✅ Tanıkların beyanlarının kontrol edilmesi gerekiyorsa

⚖️ Keşfi kim yapar?

🔹 Hâkim bizzat yapar
🔹 Gerekirse bilirkişi de keşfe katılır
🔹 Taraflar ve vekilleri keşfe katılabilir

🛠 HMK’da keşif örnekleri:

• Arsa sınırı uyuşmazlığı

• İnşaat hatası tespiti

• Komşuluk hukuku ihlali

• Malın ayıplı olup olmadığının yerinde incelenmesi

🎯 Keşif, diğer delillerle birlikte değerlendirilir ve mahkeme için bağlayıcı değil, yardımcı niteliktedir.

⚖️ CMK’da Keşif (Ceza Yargılamasında)

📜 Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) m.83-87

📌 Ne zaman yapılır?

✅ Suçun işlendiği yerin özelliklerinin incelenmesi gerekiyorsa
✅ Ceset, silah, delil veya izlerin değerlendirilmesi gerekiyorsa
✅ Olay yeriyle ilgili çelişkiler varsa

⚖️ Keşfi kim yapar?

🔹 Cumhuriyet savcısı veya mahkeme
🔹 Gerekirse kolluk, bilirkişi ve tanıklar da katılır
🔹 Müdafi ve şüpheli/sanık da keşfe katılabilir

🛠 CMK’da keşif örnekleri:

• Cinayet mahallinde olay yerinin yeniden incelenmesi

• Trafik kazası yerinin görüş mesafesiyle değerlendirilmesi

• Hırsızlıkta zorlanma izi olup olmadığının tespiti

🚨 Keşif sırasında fotoğraf çekilebilir, kroki hazırlanabilir ve ölçümler yapılabilir.

🧾 Keşif Delilinin Özellikleri

ÖZELLİK AÇIKLAMA 🎯 Amaç Hakimin/savcının doğrudan bilgi edinmesi 👨‍⚖️ Tarafsızlık Her iki tarafın da katılım hakkı vardır 🧪 Bilimsellik Gerekirse bilirkişi eşliğinde yapılır 📷 Belgelendirme Fotoğraf, ölçüm ve tutanakla kayıt altına alınır

🧠 Keşif Deliline İtiraz Edilebilir mi?

✅ Evet. Taraflar:

• Keşfin hatalı yapıldığını,

• Yanlış yerin incelendiğini,

• Teknik eksik olduğunu
  gerekçelendirerek itiraz edebilir.

📌 Hâkim bu durumda yeniden keşif ya da bilirkişi görüşü alabilir.

🔍 SEO Dostu Arama Başlıkları

• HMK’da keşif nedir

• CMK’da keşif nasıl yapılır

• Hukuk mahkemesinde keşif delili

• Ceza davasında olay yeri keşfi

• Keşif deliline nasıl itiraz edilir

• Hakim keşfe gitmek zorunda mı

• Keşif tutanağı nedir ne işe yarar

🎯 Sonuç: Gözlem, Gerçeğe Giden Yoldur

Hukukun amacı sadece yazılı belgeye değil, gerçeğe ulaşmaktır.
Bu yolda bazen olay yerine gitmek, bizzat görmek, ölçmek ve değerlendirmek gerekir.
İşte bu yüzden keşif delili, hem HMK hem CMK sisteminde gerçekliğe açılan kapıdır.

📌 www.hukukcemiyeti.com
Delilin izi, yerinde başlar.
🖋 Hazırlayan: Yargılama Usulü Editör Ekibi