Aile Hukuku Pratik Notlar

📚 AİLE HUKUKU PRATİK NOTLAR

I. NİŞANLANMA

• Tanım: Evlenme vaadiyle yapılan karşılıklı irade beyanı (TMK m. 118).

• Şekil: Şarta bağlı değil, şekil serbestisi vardır.

• Hukuki sonuçları:

  • Evlenmeye zorlama davası açılamaz.

  • Nişanın bozulması hâlinde:

    • Kusurlu olan taraf, diğer tarafa uygun tazminat öder.

    • Verilen hediyeler geri istenebilir (TMK m. 122).

II. EVLENME

• Evlenme Ehliyeti: Ayırt etme gücüne sahip 18 yaşını doldurmuş herkes (TMK m. 124).

  • 17 yaş: Anne-baba izni gerekir.

  • 16 yaş: Hakim izni gerekir.

• Evlenme Engelleri:

  • Hısımlık (üstsoy, altsoy, kardeş)

  • Mevcut evlilik

  • Akıl hastalığı (evliliğe engel düzeyde)

Mutlak Butlan: (TMK m. 145)

• Hısımlık, evli olmak, sürekli akıl hastalığı Nisbi Butlan:

• Ayırt etme gücü olmadan evlenme

• Geçici irade sakatlığı (TMK m. 148)

• Hile, korkutma

III. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ

• Birlikte Yaşama Yükümlülüğü

• Sadakat Yükümlülüğü

• Yardımlaşma ve Dayanışma

IV. MAL REJİMLERİ

1. Edinilmiş Mallara Katılma (Yasal rejim)

• Edinilmiş mal: Çalışma karşılığı elde edilen mallar, SGK, tazminat, kira vs.

• Kişisel mal: Evlilik öncesi mallar, miras, bağış

• Boşanma halinde paylaşım:

  • Edinilmiş mallar yarı yarıya

  • Kişisel mallar paylaşılmaz

2. Diğer Rejimler:

• Mal ayrılığı

• Mal ortaklığı

• Paylaşmalı mal ayrılığı

V. BOŞANMA SEBEPLERİ

1. Özel Nedenler (TMK m. 161-165)

• Zina

• Hayata kast – pek kötü davranış

• Suç işleme – haysiyetsiz hayat sürme

• Terk (6 ay + ihtar)

• Akıl hastalığı

2. Genel Neden: Evlilik birliğinin sarsılması

• Şiddetli geçimsizlik

• Hakim takdirine bağlı

3. Anlaşmalı Boşanma

• En az 1 yıl evli kalma şartı

• Anlaşmalı protokol şart

VI. VELAYET VE NAFAKA

• Velayet boşanma sonrası kural olarak anneye verilir.

• İştirak nafakası: Çocuk lehine

• Yoksulluk nafakası: Yoksulluğa düşecek eş lehine

• Tedbir nafakası: Boşanma davası süresince

VII. SOYBAĞI

• Evlenme içinde doğan çocuk babaya bağlıdır.

• Tanıma: Baba çocuğu nüfusta tanır.

• Babalık davası: Anne veya çocuk tarafından açılır.

VIII. KORUMA TEDBİRLERİ (Ailenin Korunması Kanunu)

• Şiddet mağdurlarına yönelik;

  • Koruma kararları,

  • Konuttan uzaklaştırma,

  • Yaklaşmama kararı

• 6284 sayılı Kanun esas alınır.

🧠 PRATİKTE DİKKAT EDİLECEK NÜANSLAR

• Mal rejimi uyuşmazlıkları her zaman boşanma sonrası gündeme gelir.

• Nafaka türlerini ayırın: İştirak – Yoksulluk – Tedbir

• Butlan – İptal ayrımı: Mutlak butlan herkese karşı ileri sürülebilir, nisbi sadece eş tarafından

• Tanıma – Babalık davası farkı iyi bilinmeli.

• Boşanmada kusur ilkesi özellikle özel nedenlerde belirleyicidir.