Adalet Bakanlığı Yazı İşleri Müdürlüğü Sınavı İçin Etik Kuralları Eğitimi Ders Notu

Adalet Bakanlığı Yazı İşleri Müdürlüğü Sınavı İçin Etik Kuralları Eğitimi Ders Notu

1. Etik Kavramı ve Kamu Görevlileri Etik İlkeleri

• Etik: Kamu görevlilerinin dürüst, tarafsız, adil ve kamu yararına uygun davranışlarını düzenleyen ahlaki kurallar.

• Kamu Görevlileri Etik İlkeleri: Kamu Görevlileri Etik Yönetmeliği’nde (2005) tanımlı kurallar; kamu hizmetinin güvenilir, şeffaf ve etkin yürütülmesini sağlar.

• Amaç: Kamu görevlilerinin etik bilincini artırmak, vatandaşların devlete güvenini güçlendirmek.

• Yazı İşleri Müdürü’nün Rolü: Disiplin amiri olarak personelin etik kurallara uyumunu denetler, etik eğitimi koordine eder.

2. Temel Etik Davranış İlkeleri

Kamu Görevlileri Etik Yönetmeliği’nde (m. 5-23) yer alan ilkeler, sınav için ezberlenmesi gereken temel noktalar:

1. Göreve Bağlılık ve Tarafsızlık:

   • Görev, siyasi veya kişisel çıkar gözetmeden yürütülür.

   • Örnek: UYAP’ta dava dosyalarını tarafsız şekilde işlemek.

2. Dürüstlük ve Saydamlık:

   • Kamu kaynakları kişisel çıkar için kullanılamaz.

   • Örnek: Mahkeme kırtasiyesinin özel işlerde kullanılmaması.

3. Hesap Verebilirlik:

   • Memur, karar ve eylemlerinden amirlerine ve vatandaşlara karşı sorumludur.

   • Örnek: Hatalı UYAP girişlerini düzeltmek.

4. Kamu Yararını Gözetme:

   • Görevler, kamu menfaatine uygun olmalıdır.

   • Örnek: Dava dosyalarının hızlı işlenmesi.

5. Çıkar Çatışmasından Kaçınma:

   • Kişisel çıkarlar, görevi etkilememelidir.

   • Örnek: Bir dava tarafıyla akrabalık varsa dosyadan çekilme.

6. Hediye Alma Yasağı:

   • 300 TL’yi aşan hediyeler alınamaz; alındıysa Etik Kuruluna bildirilir.

   • Örnek: Avukattan gelen pahalı hediye reddedilir.

7. Gizliliğe Riayet:

   • Görevle ilgili bilgiler paylaşılmaz.

   • Örnek: Dava dosya içerikleri UYAP dışında açıklanamaz.

8. Eski Görevle Menfaat Yasağı:

   • Ayrılan görevle ilgili 3 yıl menfaat sağlanamaz.

   • Örnek: Eski icra müdürü, ayrıldığı birimdeki dosyalarla iş yapamaz.

9. Kaynakların Etkin Kullanımı:

   • Kamu kaynakları israf edilmez.

   • Örnek: Gereksiz yazıcı kullanımı engellenir.

3. Etik Eğitimi

• Tanım: Kamu görevlilerinin etik ilkeleri öğrenmesi ve uygulaması için düzenlenen eğitimlerdir.

• Zorunluluk: Adalet Bakanlığı, 2024’ten itibaren tüm personel için yıllık etik eğitimi zorunlu kıldı.

• Yazı İşleri Müdürü’nün Görevleri:

  • Personel için etik eğitimi organize etmek.

  • UYAP Eğitim Portalı üzerinden eğitim takibi yapmak.

  • Etik ihlalleri denetlemek ve raporlamak.

• Eğitim Formatı:

  • Yüz yüze veya çevrimiçi (UYAP Eğitim Portalı).

  • Süre: Genellikle 1-2 gün; yeni müdürler için ilk yıl zorunlu.

• Eğitim İçeriği:

  • Etik ilkelerin tanıtımı.

  • Etik ihlallerin disiplin cezalarıyla bağlantısı.

  • Vaka analizleri (ör. rüşvet, çıkar çatışması).

  • UYAP’ta etik veri girişi kuralları.

• Etkinlik: 25 Mayıs Etik Günü’nde farkındalık etkinlikleri düzenlenir.

4. Kamu Görevlileri Etik Kurulu

• Tanım: Etik ihlalleri inceleyen, eğitim önerileri sunan bağımsız kurul.

• Görevleri:

  • Şikâyetleri değerlendirmek.

  • Etik ilkeleri güncellemek.

  • Eğitim materyalleri hazırlamak.

• Başvuru Süreci:

  • Şikâyet: Yazılı olarak, ihlalin öğrenilmesinden itibaren 2 yıl içinde.

  • İnceleme Süresi: 3 ay (gerekirse 3 ay uzar).

  • Karar: Etik ihlal varsa, disiplin soruşturması için ilgili birime bildirilir.

• Yaptırım: Etik ihlaller, 657 sayılı Kanun’a göre disiplin cezası (uyarma, kınama, aylıktan kesme vb.) gerektirir.

5. Etik İhlaller ve Disiplin Yaptırımları

• Örnek İhlaller:

  • Avukattan hediye kabul etmek.

  • Dava dosyalarını kişisel çıkar için kullanmak.

  • Gizli bilgileri paylaşmak.

• Disiplin Cezaları (657 sayılı Kanun m. 125):

  • Uyarma: Küçük ihlaller (ör. kaba davranış).

  • Kınama: Hediye alma, uygunsuz davranış.

  • Aylıktan Kesme: Çıkar çatışması, kaynak israfı.

  • Kademe İlerlemesi Durdurma: Görevi kötüye kullanma.

  • Memurluktan Çıkarma: Rüşvet, devlet güvenliğine zarar.

• Zamanaşımı:

  • Uyarma/kınama: 1 ay (öğrenme) / 6 ay (fiil).

  • Aylıktan kesme/kademe durdurma: 6 ay / 2 yıl.

  • Memurluktan çıkarma: 2 yıl / 6 yıl.

6. Güncel Uygulamalar (2025)

• Zorunlu Eğitim: Adalet Bakanlığı, 2024’te tüm personel için yıllık etik eğitimi zorunlu hale getirdi. Yazı İşleri Müdürleri, UYAP üzerinden eğitim takibi yapar.

• E-Tebligat: Etik ihlal soruşturmalarında tebligatlar e-tebligat ile yapılır.

• UYAP Entegrasyonu: Etik ihlaller ve eğitim kayıtları UYAP Personel Modülü’ne işlenir.

• Etik Günü: 25 Mayıs’ta eğitim ve farkındalık etkinlikleri düzenlenir.

7. Sınav İçin İpuçları

• Önemli Konular:

  • Etik ilkeler (özellikle hediye yasağı, çıkar çatışması).

  • Etik Kurulunun görevleri ve şikâyet süreci.

  • Disiplin cezalarıyla etik ihlallerin bağlantısı.

• Ezberlenecekler:

  • Hediye Sınırı: 300 TL.

  • Şikâyet Süresi: 2 yıl.

  • Yönetmelik Maddeleri: Etik Yönetmeliği m. 5-23.

• Örnek Soru:

  • Soru: Yazı İşleri Müdürü, bir dava tarafından verilen 400 TL’lik hediyeyi ne yapmalıdır?

  • Cevap: Reddetmeli veya Etik Kuruluna bildirmeli; aksi takdirde kınama/aylıktan kesme cezası alabilir.

• Vaka Çalışmaları: Sınavda etik ihlal senaryoları sorulur; vaka çözümlerine çalışın.

8. Örnek Vaka Analizi

• Vaka: Yazı İşleri Müdürü, bir avukatla özel iş ilişkisine giriyor ve bunu bildirmiyor. Bu ne tür bir ihlaldir?

  • Cevap: Çıkar çatışması ihlali. Müdür, durumu amirine bildirip dosyadan çekilmelidir. İhlal, kınama veya aylıktan kesme cezası gerektirir.

Sonuç

Etik kuralları eğitimi, Yazı İşleri Müdürlüğü sınavında önemli bir konudur. Yazı İşleri Müdürleri, etik ilkeleri uygulamak, personelin etik eğitimini koordine etmek ve ihlalleri denetlemekle yükümlüdür. Kamu Görevlileri Etik Yönetmeliği’nin ilkeleri, Etik Kurulunun görevleri ve disiplin cezaları sınav için temel noktalardır. 2025 itibarıyla, zorunlu etik eğitimi ve UYAP entegrasyonu güncel uygulamalardır.