5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU DERS NOTU (2024 GÜNCELLEMELİ)

5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU DERS NOTU (2024 GÜNCELLEMELİ)

1. KANUNUN AMACI VE KAPSAMI

- Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlamak

- Mali saydamlık ve hesap verebilirliği güçlendirmek

- AB mali yönetim standartlarına uyum sağlamak

2. TEMEL İLKELER

- Bütçede açıklık ve hesap verebilirlik

- Mali disiplin

- Performans esaslı bütçeleme

- Ön mali kontrol

3. BÜTÇE SİSTEMİ

- Genel yönetim kapsamı (merkezi yönetim, mahalli idareler, sosyal güvenlik kurumları)

- Bütçe türleri:

- Merkezi yönetim bütçesi

- Özel bütçeler

- Düzenleyici ve denetleyici kurum bütçeleri

4. HARCAMA SÜRECİ

1. Ödenek tahsisi

2. Harcama yetkilisinin belirlenmesi

3. Taahhüt işlemi

4. Tahakkuk aşaması

5. Ödeme emri

6. Ödeme

5. MALİ KONTROL

- İç kontrol sistemi

- Mali hizmetler birimleri

- İç denetim koordinasyon kurulu

- Dış denetim (Sayıştay)

6. 2024 YILINDAKİ ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER

- Dijital bütçe uygulamasının zorunlu hale gelmesi

- Yatırım projelerinde enflasyon endekslemesi

- Kamu alımlarında yerli ürün kota artışı (%15'ten %25'e)

7. YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜKLERİ İÇİN ÖNEMLİ HÜKÜMLER

- Evrak kayıt ve arşivleme standartları

- Elektronik belge yönetim sistemi (EBYS) kullanım zorunluluğu

- Belge saklama süreleri (asgari 10 yıl)

10 ÖRNEK SINAV SORUSU

1. 5018 sayılı Kanun'un temel amaçlarından biri değildir?

a) Mali saydamlık

b) Kaynak tahsisinde etkinlik

c) Personel sayısını artırma

d) Hesap verebilirlik

2. Aşağıdakilerden hangisi merkezi yönetim kapsamında değildir?

a) Bakanlıklar

b) Belediyeler

c) Üniversiteler

d) Düzenleyici kurumlar

3. Performans esaslı bütçeleme hangi mali yıl itibarıyla zorunlu hale gelmiştir?

a) 2006

b) 2010

c) 2018

d) 2024

4. Harcama sürecindeki aşamalardan ilki hangisidir?

a) Ödeme

b) Taahhüt

c) Ödenek tahsisi

d) Tahakkuk

5. Kamu iç mali kontrol sisteminin en üst organı nedir?

a) Sayıştay

b) Maliye Bakanlığı

c) İç Denetim Koordinasyon Kurulu

d) Hazine Müsteşarlığı

6. 2024 yılı itibarıyla kamu alımlarında yerli ürün kotası yüzde kaçtır?

a) %10

b) %15

c) %20

d) %25

7. Aşağıdakilerden hangisi iç kontrolün temel unsurlarından değildir?

a) Risk yönetimi

b) Ön mali kontrol

c) İç denetim

d) Dış denetim

8. Belge saklama süresi asgari kaç yıldır?

a) 5

b) 10

c) 15

d) 20

9. Bütçenin hazırlanmasından sorumlu kuruluş hangisidir?

a) Hazine ve Maliye Bakanlığı

b) Sayıştay

c) Cumhurbaşkanlığı

d) TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu

10. Aşağıdakilerden hangisi özel bütçeli kuruluş değildir?

a) YÖK

b) TRT

c) İl özel idareleri

d) Üniversiteler

CEVAP ANAHTARI: 1-c, 2-b, 3-a, 4-c, 5-c, 6-d, 7-d, 8-b, 9-a, 10-c

ÖNEMLİ HATIRLATMALAR:

- Yazı işleri müdürlükleri için belge yönetimi ve arşivleme hükümleri özellikle önem taşır

- EBYS kullanımı 2024'te tüm kamu kurumları için zorunlu hale gelmiştir

- Bütçe disiplini ihlallerinde sorumluluk doğrudan harcama yetkilisine aittir

KAYNAKLAR:

- 5018 sayılı Kanun'un güncel metni (2024 değişiklikleri dahil)

- Hazine ve Maliye Bakanlığı Genelgeleri

- Kamu İç Mali Kontrol Rehberi