2025 Yılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Cezaları

2025 yılında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında işverenlerin yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde uygulanacak idari para cezaları, yeniden değerleme oranı (%43,93) esas alınarak artırılmıştır. Bu kapsamda işyerlerinin tehlike sınıfı (az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli) ve çalışan sayısına göre farklılık gösteren cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.

İşverenin, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile işyeri hekimi görevlendirmemesi durumunda oldukça yüksek para cezaları gündeme gelir. Örneğin 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli bir işyerinde dahi bu yükümlülük yerine getirilmezse yaklaşık 88.000 TL ceza söz konusu olurken, çok tehlikeli sınıftaki 50’den fazla çalışanı olan bir işyerinde bu ceza 220.000 TL’yi geçebilir. Bu ceza, yükümlülüğün yerine getirilmediği her ay tekrarlanır.

İşyeri için risk değerlendirmesi yapılmaması da ciddi bir ihlal sayılır. Bu durumda işyerinin tehlike sınıfına göre ceza miktarı artar. Az tehlikeli işyerleri için bu ceza 80.000 TL civarında iken, çok tehlikeli işyerlerinde 130.000 TL’nin üzerindedir. Risk değerlendirmesi yapılmadan faaliyet gösteren işyerlerinde kaza riski arttığı için cezanın yüksek olması, caydırıcılığı hedefler.

Acil durum planının hazırlanmaması da yine idari para cezasına tabidir. Bu cezanın miktarı, tehlike sınıfına göre yaklaşık 26.000 TL ile 53.000 TL arasında değişmektedir. Bu plan, yangın, patlama, doğal afet gibi durumlara karşı işyerinde alınması gereken önlemleri içerir. Hazırlanmaması hem çalışanlar hem de işletme açısından büyük risk oluşturur.

İş kazalarının 3 iş günü içinde SGK’ya bildirilmemesi, başka bir önemli yükümlülük ihlalidir. Burada da işyerinin büyüklüğü ve tehlike sınıfı önem kazanır. Küçük ve az tehlikeli işyerlerinde ceza yaklaşık 35.000 TL iken, büyük ve çok tehlikeli işyerlerinde bu miktar 100.000 TL’yi aşar.

Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmemesi durumunda, işçi başına 7.156 TL ceza uygulanır. Bu yükümlülük, tüm çalışanların güvenli çalışmasını sağlamak adına temel bir önlem olup yerine getirilmemesi halinde ceza çalışan sayısına bağlı olarak katlanarak artabilir.

Yine çalışan temsilcisi atamayan işyerleri için de ceza uygulanır. Bu temsilcinin bulunması, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği süreçlerine katılımı açısından önemlidir. Bu ceza da işyerinin niteliğine göre ortalama 17.000 TL ile 26.000 TL arasında değişmektedir.

Özellikle Seveso kapsamındaki yani büyük endüstriyel kazaların yaşanma ihtimali yüksek olan işyerlerinde büyük kaza önleme politikası belgesi hazırlanması zorunludur. Bu belgeyi hazırlamayan işyerlerine ise 1 milyon TL’nin üzerinde idari para cezası uygulanabilir. Bu tür işletmelerde güvenlik açıklarının doğrudan büyük felaketlere neden olabileceği dikkate alındığında, bu cezanın oldukça yüksek tutulması yerinde bir uygulamadır.

Tüm bu cezalar, sadece bir kez değil; aykırılığın devam ettiği her ay için tekrar tekrar uygulanabilir. Ayrıca, birden fazla yükümlülüğün aynı anda yerine getirilmemesi halinde her biri için ayrı ceza kesilir.

Sonuç olarak, işverenlerin iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi, sadece cezalardan kaçınmak için değil, çalışanların can güvenliğini sağlamak ve iş kazalarını önlemek için de hayati önem taşır.